Với cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ, những giá trị ngoại hạng toàn cầu về thẩm mỹ, địa chất, địa mạo, tầm vóc, giá trị của Vịnh Hạ Long liên tục được vinh danh các danh hiệu thế giới, đặc biệt với 3 lần được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới. Đây là niềm vinh dự, tự hào đối với tỉnh Quảng Ninh, nhưng cũng là trách nhiệm vô cùng nặng nề trong việc bảo vệ, bảo tồn, gìn giữ những giá trị mà vịnh di sản sở hữu.
Cách đây tròn 30 năm, ngày 17/12/1994, tại Kỳ họp thứ 18 tại Phuket, Thái Lan, Ủy ban Di sản Thế giới đã công nhận Vịnh Hạ Long vào danh mục Di sản Thiên nhiên Thế giới với giá trị ngoại hạng toàn cầu về mặt thẩm mỹ theo tiêu chí của Công ước Quốc tế về bảo vệ di sản tự nhiên và văn hóa của thế giới. Vịnh Hạ Long trở thành di sản đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới.
Tiếp đó, vào ngày 02/12/2000, tại Kỳ họp toàn thể lần thứ 24 ở thành phố Cairns, Queensland, Australia, Ủy ban Di sản Thế giới tiếp tục công nhận Vịnh Hạ Long là Di sản Thiên nhiên Thế giới lần thứ 2 theo tiêu chí về giá trị địa chất - địa mạo.
Vào ngày 16/9/2023, tại Thủ đô Ryiad, Vương quốc Ả rập Xê Út, ranh giới Di sản Thiên nhiên Thế giới Vịnh Hạ Long của tỉnh Quảng Ninh được Uỷ ban Di sản thế giới phê duyệt mở rộng sang Quần đảo Cát Bà của TP Hải Phòng. Sự kiện này đã đưa Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà trở thành Di sản Thiên nhiên thế giới đầu tiên ở Việt Nam có ranh giới nằm trên địa phận hai tỉnh. Đây cũng là lần thứ 3, Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới.
Với những giá trị riêng có, Vịnh Hạ Long 3 lần được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới.
Về các danh hiệu quốc gia, năm 1962, Vịnh Hạ Long được Bộ Văn hóa - Thông tin nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích danh thắng cấp quốc gia. Ngày 12/8/2009, Vịnh Hạ Long được Chính phủ Việt Nam xếp hạng là Di tích Quốc gia đặc biệt. Ngày 8/7/2017, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao tặng danh hiệu Khu Du lịch hàng đầu Việt Nam cho Vịnh Hạ Long.
Với diện tích 1.553km2, Vịnh Hạ Long là nơi hội tụ của gần 2.000 hòn đảo lớn nhỏ tạo ra một cảnh quan tuyệt đẹp, kỳ vĩ, đẹp mắt, mê hoặc, đắm say lòng người. Vịnh Hạ Long chứa trong mình nhiều đảo đá có hình dáng đẹp lạ kỳ, như: Hòn Gà Chọi, Đỉnh Hương, Con Cóc…, cùng với đó là hàng trăm hang động có cảnh sắc vô cùng đặc biệt, huyền ảo mà thiên nhiên kiến tạo nên như: Hang Sửng Sốt, động Thiên Cung, hang Đầu Gỗ, Bồ Nâu, động Mê Cung, hang Luồn…
Với giá trị thẩm mỹ độc đáo hoà quyện giữa biển và núi đá, cùng những giá trị địa chất riêng có, minh chứng điển hình cho quá trình tiến hóa địa chất và chuyển động kiến tạo tự nhiên, hệ thống đảo đá, hang động, hồ nước mặn, hang luồn, hang ngầm cổ..., Vịnh Hạ Long là một trong những điểm đến được du khách trong và ngoài nước yêu thích lựa chọn tham quan. Minh chứng là trong 30 năm trở thành Di sản Thiên nhiên Thế giới, Vịnh Hạ Long đã đón gần 60 triệu lượt du khách trong nước, quốc tế.
Đặc biệt, vịnh di sản được nhiều tờ báo lớn, tạp chí du lịch nổi tiếng, kênh truyền hình, tổ chức trên thế giới vinh danh. Tiêu biểu như: Ngày 27/4/2012, Tổ chức New Open World đã trao tặng danh hiệu Kỳ quan Thiên nhiên Thế giới mới cho Vịnh Hạ Long; tháng 3/1997 được vinh danh là vịnh đẹp nhất thế giới; nền tảng du lịch nổi tiếng Tripadvisor lựa chọn là điểm đến thịnh hành nhất thế giới; chuyên trang du lịch nổi tiếng của Mỹ The Travel vinh danh là kỳ quan thiên nhiên được ghé thăm nhiều nhất thế giới; Tạp chí Forbes của Mỹ đã xếp hạng Vịnh Hạ Long nằm trong những điểm đến tốt nhất; Tạp chí quốc tế nổi tiếng Condé Nast Traveler cũng đưa Vịnh Hạ Long vào danh sách điểm đến đẹp nhất thế giới…
Trong suốt ba thập kỷ Vịnh Hạ Long trở thành Di sản Thiên nhiên Thế giới, Quảng Ninh đã xác định vịnh di sản là báu vật mà thiên nhiên ban tặng, tỉnh luôn nỗ lực và trách nhiệm triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tiên phong, đột phá ưu tiên quản lý, bảo tồn, phát huy bền vững di sản. Đặc biệt tỉnh đặt công tác bảo tồn, gìn giữ di sản lên hàng đầu gắn liền với việc chú trọng phát triển kinh tế di sản có chọn lọc, bền vững, tổng thể; chú trọng phát triển du lịch xanh, bền vững, khai thác, phát huy hiệu quả các giá trị, tiềm năng của Vịnh Hạ Long, qua đó gìn giữ di sản cho muôn đời sau.
Thái Bình
