Tỉnh Quảng Nam đang đề xuất thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm, với diện tích quy hoạch là 23.500 ha, gồm 21.857,2 ha phần biển và 1.642,8 ha phần đảo, nhằm bảo tồn toàn vẹn cả hệ sinh thái trên cạn và dưới biển.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân (bên trái) phát biểu tại cuộc họp
Đây là nội dung tại cuộc họp của Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Nguyễn Văn Tài khi làm việc với đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Quảng Nam, Sở TN&MT tỉnh Quảng Nam, Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, vào sáng ngày 3/12, tại Hà Nội.
Ông Lê Minh Hưng – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam cho biết, việc đề xuất thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm có cơ sở pháp lý rõ ràng. Khu bảo tồn Cù Lao Chàm đã được quy hoạch đến năm 2020 tại Quy hoạch tổng thể quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 (Quyết định 45/QĐ-TTg ngày 08/01/2014 của Thủ tướng Chính phủ) với 2 khu gồm: Khu trên cạn với diện tích 1.490 ha, và khu mặt biển với diện tích 8.265 ha. Cả hai khu này đều được quy hoạch đến năm 2020 là khu bảo tồn với phân hạng là khu bảo vệ cảnh quan.
Theo tiêu chí của Luật Đa dạng sinh học năm 2008, khu bảo tồn Cù Lao Chàm dự kiến thành lập đáp ứng cả tiêu chí của khu bảo vệ cảnh quan và khu dự trữ thiên nhiên.
Ông Lê Minh Hưng – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Nam phát biểu tại cuộc họp
Về phía cơ quan quản lý, trong thời gian qua, UBND tỉnh Quảng Nam giao diện tích rừng và đất rừng đặc dụng Cù Lao Chàm cho Ban quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm và thống nhất thành lập Khu bảo tồn Cù Lao Chàm. Đối với phần biển của Cù Lao Chàm đã thành lập Ban quản lý khu bảo tồn biển từ năm 2009.
Đối với phần rừng đặc dụng Cù Lao Chàm, UBND tỉnh Quảng Nam đã giao cho UBND xã Tân Hiệp là đơn vị chủ rừng, trực tiếp quản lý, bảo vệ diện tích rừng trên đảo. Ngoài ra có 1 hạt kiểm lâm Bắc Quảng Nam trực thuộc chi cục kiểm lâm tỉnh hỗ trợ về nghiệp vụ và thực thi pháp luật lâm nghiệp.
Ông Lê Minh Hưng cho biết, việc thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm đã được lấy ý kiến các ngành trong tỉnh. Các đơn vị đều thống nhất việc xây dựng Khu Bảo tồn Cù Lao Chàm là rất cần thiết. Dự kiến, diện tích quy hoạch Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm là 23.500 ha, gồm: 21.857,2 ha phần biển và 1.642,8 ha phần đảo.
Góp ý cho đề án này, các đại biểu cho rằng, cần làm rõ thêm việc đáp ứng các tiêu chí phân hạng khu bảo tồn theo quy định của Luật Đa dạng sinh học gồm bảo vệ cảnh quan và khu dự trữ thiên nhiên. Đồng thời, làm rõ phạm vi của các phân khu, căn cứ để phân chia khu bảo vệ nghiêm ngặt từ bình độ 200m trở lên. Xem xét tính hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, đặc biệt, khi đưa vào quy hoạch bảo tồn phải tính đến quy hoạch phát triển du lịch của tỉnh…
Toàn cảnh cuộc họp
Theo Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân, với trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo tồn đa dạng sinh học, Bộ TN&MT có quan điểm ủng hộ tỉnh thành lập Khu Bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm. Tuy nhiên, Thứ trưởng lưu ý, sự phát triển nhanh chóng về kinh tế, du lịch trong tương lai sẽ làm phát sinh những xung đột với môi trường. Do vậy, phía Bộ và tỉnh đều phải thống nhất về quan điểm, định hướng khi quy hoạch khu bảo tồn Cù Lao Chàm, để đảm bảo đây là mô hình tiêu biểu cho sự phát triển hài hòa với bảo tồn thiên nhiên.
Cùng với đó, việc thành lập Khu bảo tồn Cù Lao Chàm phải dựa vào Luật Đa dạng sinh học và Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi). Quy hoạch Khu bảo tồn Cù Lao Chàm được coi là một nội dung trong quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh. Trong quy hoạch này, cần thể hiện rõ chức năng, nhiệm vụ và các hoạt động được phép triển khai ở từng vùng, với quan điểm không khép kín. Sự phát triển và duy trì sinh kế cho người dân được tính đến cẩn thận, như phát triển mô hình du lịch cộng đồng để nhân dân được hưởng lợi và đảm bảo sự bền vững về môi trường sinh thái cảnh quan./.
Tống Minh
