Tại Việt Nam hiện nay đã ghi nhận được 918 loài chim, trong đó 9 loài cực kỳ nguy cấp, 17 loài nguy cấp, 21 loài bị tổn thương và 44 loài sắp bị đe dọa. Riêng tại khu vực Đông Dương có 49 loài chim đặc hữu thì Việt Nam đã có 33 loài, trong đó có 12 loài đặc hữu chỉ có ở Việt Nam.
Săn bắt chim di cư trái phép không những ảnh hưởng đến mục tiêu quốc gia mà còn ảnh hưởng đến cam kết quốc tế.
Kết quả khảo sát do Trung tâm hành động vì động vật hoang dã Việt Nam (Wild Act) đưa ra tại Hội thảo tham vấn triển khai các hoạt động nâng cao nhận thức về bảo tồn chim di cư tại các tỉnh thuộc Khu Dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng, diễn ra ngày 22/12 tại Vườn quốc gia Xuân Thủy, tỉnh Nam Định.
Nguyên nhân dẫn đến các mối de dọa chim di cư là do nhiều khu rừng ngập mặn, đầm phá, bãi triều ven biển đã bị cải tạo nhanh chóng với quy mô lớn thành các đầm nuôi tôm, bãi nuôi ngao và các hải sản khác đã khiến các khu rừng ngập mặn gần như bị biến mất ở nhiều tỉnh. Hàng ngàn ha rạn san hô, thảm cỏ biển ở Việt Nam đã mất đi do bị khai thác hoặc do nuôi trồng thuỷ sản bằng lồng bè trên mặt biển. Do áp lực lớn về lợi nhuận, hầu hết hoạt động nuôi trồng thủy sản ở ven bờ và nội địa đã chuyển từ hình thức nuôi quảng canh sang thâm canh kém bền vững hơn, dẫn đến sự suy kiệt của rừng ngập mặn, mất sinh cảnh của nhiều loài chim nước và gây ô nhiễm môi trường.
Để ngăn chặn mối de dọa chim di cư, cần truyền thông phổ biến kiến thức pháp luật tới từng thôn bản, từng người dân, loa truyền thông, tờ rơi, pano… cần có các buổi tuyên truyền tập huấn cho cán bộ cấp phường, xã, thôn, bản. Đưa vào chương trình giáo dục trong các cấp học phổ thông, chương trình giáo dục trải nghiệm, tổ chức các buổi dã ngoại với trải nghiệm về nâng cao hiểu biết đối với chim hoang dã. Thực thi pháp luật phòng chống xâm hại tới chim hoang dã và động vật hoang dã nghiêm minh, cần có sự kiểm tra giám sát các cơ quan chức năng thực thi pháp luật, cần có sự giám sát chéo giữa các tổ chức xã hội với cơ quan thực thi.
Hiện nay Wild Act đang tập trung giải pháp liên quan đến phát triển tài liệu giáo dục, tổ chức những buổi trải nghiệm thiên nhiên cho học sinh và làm việc với các trường học. Với mục đích để làm sao đưa các thông tin của chim di cư vào trong trường học giúp các bạn học sinh hiểu được tầm quan trọng của chim di cư trong đời sống của con người. Những trải nghiệm thiên nhiên cùng các triển lãm về bảo tồn tại trường học là những nội dung mà trong tương lai Wild Act sẽ tập trung để các bên địa phương thúc đẩy quá trình bảo tồn chim di cư.
Hậu Thạch
