Hội nghị thường niên lần 19 với chủ đề "Vai trò của các tổ chức hợp tác nông dân nhằm giải quyết những thách thức của biến đổi khí hậu đối với nông dân châu Á," tổ chức tại Đà Nẵng, ngày 20-21/3.
Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo phát biểu tại hội nghị.(Ảnh: Đinh Văn Nhiều/TTXVN)
Sáng 20/3, tại thành phố Đà Nẵng, Tổ chức Hợp tác Nông dân châu Á (AFGC) tổ chức Hội nghị thường niên lần thứ 19 với chủ đề "Vai trò của các tổ chức hợp tác nông dân nhằm giải quyết những thách thức của biến đổi khí hậu đối với nông dân châu Á."
Hội nghị có sự tham gia của 10 nước là thành viên của Tổ chức AFGC gồm: Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Mông Cổ, Philippines, Sri Lanka, Thái Lan và Việt Nam.
Ông Nguyễn Ngọc Bảo, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam (VCA) cho biết, hiện Việt Nam có 22.456 hợp tác xã, 74 liên hiệp hợp tác xã và 103.435 tổ hợp tác; trong đó, lĩnh vực nông nghiệp có 13.712 hợp tác xã và 68.000 tổ hợp tác với 7 triệu thành viên là đại diện hộ gia đình.
Theo ông Bảo, phần lớn hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả, hỗ trợ cho các thành viên trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần tăng trưởng kinh tế, cung ứng hàng hóa tiêu dùng cho ổn định giá cả thị trường. Đây là thành tố quan trọng đóng góp tích cực cho tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững.
Các hợp tác xã nông nghiệp còn là đầu mối liên kết với các doanh nghiệp hình thành các chuỗi giá trị ở thị trường trong nước và toàn cầu...
Ngoài việc trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm giải quyết thách thức của biến đổi khí hậu đối với ngành nông nghiệp, nông dân châu Á, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam mong muốn các nước cùng nhau chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm trong phát triển nông nghiệp, mô hình hợp tác xã nông nghiệp, nhất là mô hình hợp tác xã nông nghiệp gắn với chuỗi giá trị, hợp tác ứng dụng công nghệ cao trong phát triển nông nghiệp, hợp tác xã gắn với các sản phẩm thế mạnh của địa phương theo mô hình "Mỗi xã một sản phẩm (OCOP);" đồng thời hỗ trợ cho VCA tham gia các hoạt động liên quan đến nông nghiệp, nông dân khu vực châu Á trong thời gian tới, ông Bảo nhấn mạnh.
Chia sẻ về vai trò của VCA nhằm giải quyết những thách thức của biến đổi khí hậu, tiến sỹ Phạm Thị Hồng Yến, Trưởng ban Hợp tác quốc tế VCA cho biết, năm 2018, nông, lâm nghiệp và thủy sản của Việt Nam tăng trưởng cao nhất trong 7 năm qua (2012-2018) với 7,08%.
Xuất khẩu nông, lâm thủy và thủy sản lập kỷ lục với kim ngạch ước đạt 40,5 tỷ USD giúp Việt Nam khẳng định vị trí cường quốc xuất khẩu nông sản. Tuy nhiên, ngành nông của Việt Nam đang bị ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu.
Thống kê của Ngân hàng Thế giới cho thấy, Việt Nam là nước đứng đầu về những hậu quả nặng nề liên quan tới dân số và tăng trưởng GDP trong 84 quốc gia đang phát triển vùng ven biển, chịu ảnh hưởng của nước biển dâng (nước biển dâng một cm, năng suất lúa canh tác ở Đồng bằng sông Cửu Long có nguy cơ giảm 40,5%) và đứng thứ hai về những tác động tới diện tích đất và sản xuất nông nghiệp (giảm 12% diện tích sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng sông Hồng và 24% ở Đồng bằng sông Cửu Long).
Hiện các hợp tác xã gặp nhiều khó khăn trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu. Nguyên nhân là do quản lý nhà nước về phòng, chống biến đổi khí hậu, hệ thống cảnh báo về thảm họa thiên nhiên, quản lý đất đai, tài nguyên môi trường còn yếu kém.
Nhiều hợp tác xã chưa tiếp cận các thông tin về những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với nuôi trồng, phát triển sản phẩm của hợp tác xã để có kế hoạch, biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu. Tỷ lệ hợp tác xã áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao còn ít, không đảm bảo năng lực ứng phó với biến đổi khí hậu; nguồn lực (khả năng tài chính, trình độ nhận lực), việc quản lý trong hợp tác xã không đủ khả năng để cải tiến, thay đổi, áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông sản.
Trước những thách thức của biến đổi khí hậu, VCA đã có nhiều giải pháp hỗ trợ các hợp tác xã. Năm 2018, VCA đã triển khai 77 mô hình hợp tác xã sản xuất gắn với chuỗi giá trị, tập trung hỗ trợ con giống, vật tư, máy móc thiết bị... nhằm áp dụng công nghệ kỹ thuật, quy trình vào sản xuất, cung ứng dịch vụ đầu vào, bao tiêu sản phẩm đầu ra cho hộ nông dân, thành viên hợp tác xã, hỗ trợ 1.000 USD/mô hình.
Năm 2019, VCA dự kiến triển khai 77 mô hình hợp tác xã sản xuất gắn với chuỗi giá trị và theo mô hình "Mỗi xã một sản phẩm," dự kiến hỗ trợ 2.000 USD/mô hình tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Chủ tịch Liên đoàn Hợp tác xã Thái Lan, ông Poramate Intarachumnum chia sẻ, Thái Lan có 4.500 hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp.
Trước thách thức của biến đổi khí hậu, Liên đoàn Hợp tác xã Thái Lan đã triển khai nhiều mô hình hỗ trợ; trong đó nổi bật là dự án "Trồng cây để tiết kiệm nước: Mỗi hợp tác xã một cây" nhằm nâng cao hiểu biết của Ban quản lý rừng cộng đồng và Tổ chức phục hồi để khôi phục cây xanh trong khu vực hợp tác xã để bảo vệ môi trường tự nhiên, nước đầu nguồn, rừng tự nhiên; cung cấp vành đai che chở... giúp duy trì và bảo vệ độ ẩm của đất.
Theo ông Poramate Intarachumnum, đến nay, tất cả 4.500 hợp tác xã trên cả nước đã tham gia vào dự án này như trồng cây ở vùng nước đầu nguồn, vùng đất của những thành viên hợp tác xã và các khu rừng bị hủy hoại.
AFGC do Liên hiệp Trung ương các Hợp tác nông nghiệp Nhật Bản (JA-Zenchu) khởi xướng và thành lập tại Tokyo, Nhật Bản năm 1999 với mục đích trao đổi các thông tin và kinh nghiệm phát triển nông nghiệp và Hợp tác xã nông nghiệp, hỗ trợ cải thiện thu nhập và đời sống nông dân, ứng phó với các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, đồng thời thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa các tổ chức thành viên.
Là thành viên từ năm 2011, VCA đã tích cực tham gia các hoạt động của AFGC, chủ động chia sẻ thông tin, trao đổi kinh nghiệm trong phát triển nông nghiệp và Hợp tác xã nông nghiệp; hỗ trợ các hợp tác xã nông nghiệp cải tiến hoạt động sản xuất kinh doanh, cải thiện thu nhập và nâng cao đời sống thành viên; hỗ trợ ứng phó với các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu, an ninh lương thực.
Hội nghị diễn ra đến hết ngày 21/3./.
Đinh Văn Nhiều
