Ngày 8/11, UBND tỉnh Yên Bái đã công nhận xã Nghĩa Lợi, thị xã Nghĩa Lộ đạt chuẩn nông thôn mới năm 2017. Mô hình du lịch cộng đồng mang lại những hiệu quả thiết thực không những góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhiều gia đình mà còn góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn, đóng góp tích cực trong thực hiện chương trình nông thôn mới.
Hộ du lịch cộng đồng bà Hoàng thị Loan đón khách du lịch nước ngoài đến ngủ, nghỉ và thăm quan
Năm 2011, xã Nghĩa Lợi cùng với 2 xã là xã Nghĩa An và Nghĩa Phúc được Thị Xã Nghĩa Lộ, Yên Bái đưa vào thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới.
Nhớ lại thời gian đó, ông Lường Văn Hà- Chủ tịch UBND xã Nghĩa Lợi không khỏi giật mình vì xã quá liều khi đăng ký xây dựng NTM. Cả 3 xã xây dựng Nông thôn mới đều là những xã nghèo và xã Nghĩa Lợi chỉ đạt đạt 1/19 tiêu chí. Trong khi đó là xã thuần nông,100% dân tộc Thái, đời sống của trên 900 hộ thu nhập chính từ cây lúa, chăn nuôi và có đến 100 hộ nghèo. “Phóng lao thì phải theo lao” quyết tâm phải xây dựng bằng được Nghĩa Lợi đạt chuẩn NTM, Ban chấp hành xã đã đề ra Nghị quyết phát triển kinh tế. Trong đó, vẫn tiếp tục lấy phát triển nông nghiệp nông thôn làm nền tảng nhưng “cây lúa, con trâu” không còn là chủ lực nữa mà tập trung để phát triển du lịch cộng đồng. "Trong lộ trình cán đích nông thôn mới năm 2017. Xã Nghĩa Lợi đề ra mục tiêu đưa du lịch cộng đồng phát triển bền vững, trở thành động lực thúc đẩy kinh tế của xã"-ông Hà tự hào.
ã Nghĩa Lợi nằm bên dòng suối Thia, đồng ruộng hiền hòa bao quanh những ngôi nhà sàn truyền thống. Nơi đây còn giữ gìn được nhiều lễ hội truyền thống như Tết Xíp xí, Rằm tháng Giêng, hội Hạn Khuống và các điệu khắp, điệu múa dân gian cùng các trò chơi truyền thống như ném còn, tó mắc lẹ, leo cột mỡ ...với đặc trưng này xã đã hăng hái tham gia vào dự án“ Xây dựng mô hình du lịch cộng đồng gắn với giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới”.
Năm đầu tiên có 13 hộ ở bản Xà Rèn tham gia. Những hộ này cơ bản còn giữ nguyên vẹn các bản sắc văn hóa trong đời sống sinh hoạt và kiến trúc của dân tộc Thái Nghĩa Lộ - Mường Lò như nhà sàn có diện tích sử dụng từ 70 -150 m2, có khuôn viên thoáng, rộng, có vườn cây ao cá, không gian trong lành để hỗ trợ đầu tư các hạng mục phụ trợ phục vụ cho du lịch đã tham gia vào dự án. Ngoài số tiền 20 triệu đồng/hộ để tu sửa nhà cửa theo kiến trúc truyền thống của đồng bào dân tộc Thái. các hộ phải tự khôi phục nghề truyền thống như: dệt thổ cẩm; nghề mây tre đan; chế tác nhạc cụ dân tộc; học chế biến các món ăn ẩm thực của đồng bào dân tộc Thái để tạo phục vụ khách du lịch.
Bà Hoàng Thị Loan là hộ tham gia đầu tiên vào dự án tâm sự, để thu hút được khách du lịch, bản Xà Rèn đã vận động nhân dân làm đường giao thông nông thôn, xây dựng tường rào, cổng ngõ khang trang và có ý thức trong vệ sinh môi trường, giữ gìn phong tục tập quán của địa phương. Bà Loan đã quy hoạch nhà cửa tạo không gian thoáng đãng, gần gũi với thiên nhiên, bảo đảm vệ sinh môi trường, bày trí bằng các vật dụng từ vật liệu địa phương như tre, nứa, vải thổ cẩm… bà còn tham gia lớp ẩm thực phục vụ du lịch với các món ăn truyền thống và cả những món quen thuộc dành cho khách nước ngoài để có thể tự tay nấu ăn phục vụ du khách. Mô hình du lịch cộng đồng của bà Loan đã được nhiều công ty du lịch lựa chọn. Bình quân mỗi tháng gia đình bà đón từ 15 - 20 đoàn khách. Năm 2017, gia đình bà đã đón được trên 1.300 lượt khách, trừ mọi chi phí đem về thu nhập khoảng 100 triệu đồng, gấp hơn chục lần so với làm ruộng, tạo công ăn việc làm ổn định cho 5 nhân khẩu trong gia đình.
Du khách nước ngoài khám phá vẻ đẹp ở xã nghĩa lợi
Xã Nghĩa Lợi cũng vận động các hộ dân trên địa bàn hình thành các mô hình rau, củ quả theo hướng an toàn để phục vụ khách du lịch. Gia đình bà Lường Thị Ồn ở thôn Sang Thái mạnh dạn chuyển đổi đất ruộng sang trồng cây củ đậu và dưa lê theo hướng an toàn. Quá trình trồng chỉ sử dụng phân bón vi sinh đã được ủ hoai mục, không sử dụng thuốc BVTV, lắp bóng điện để bắt sâu, phun bằng tỏi, ớt nghiền để phòng sâu bệnh cho củ đậu và dưa lê….
Đến nay toàn xã Nghĩa Lợi có 20 hộ làm du lịch công đồng, trong đó ở bản Xà Rèn có 9 hộ, Bản Chao Hạ có 8 hộ… Thu nhập bình quân đạt 50 – 80 triệu đồng/hộ/năm. Và có hàng trăm hộ tham gia trồng rau an toàn phục vụ khách du lịch. Đây là hướng đi mới để người dân nơi đây thoát nghèo và vươn lên làm giàu bền vững. Từ đây 18 tiêu chí còn lại của nông thôn mới đã được xã Nghĩa Lợi thực hiện tốt với sự tham gia đồng thuận của nhân dân.
Ngày 8/11/2017, UBND tỉnh Yên Bái đã công nhận xã Nghĩa Lợi, thị xã Nghĩa Lộ đạt chuẩn nông thôn mới năm 2017. Mô hình du lịch cộng đồng mang lại những hiệu quả thiết thực không những góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhiều gia đình mà còn góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn, đóng góp tích cực trong thực hiện chương trình nông thôn mới.
NGUYỄN NHẬT THANH
