Du lịch trải nghiệm giáo dục và nghiên cứu là một loại hình mới phát triển trong những năm gần đây, nhưng có sức lan tỏa đặc biệt. Với lợi thế về các giá trị văn hóa, tài nguyên bản địa, nổi bật là văn hóa sông nước và nông nghiệp, Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang trở thành điểm đến tiềm năng về du lịch giáo dục.
Đoàn nghiên cứu sinh của Trường Đại học Ubon Ratchathani (Thái Lan) đến tham quan học tập tại cánh đồng lúa mùa Tư Việt. Ảnh: Haiau Educursions
Các sản phẩm du lịch giáo dục đa phần đều dựa trên việc khai thác các lợi thế về lịch sử, văn hóa, tài nguyên thiên nhiên, đời sống lao động sản xuất và phong tục tập quán địa phương. Trong đó, nhóm du khách mà loại hình này hướng đến là những người yêu thích khám phá, trải nghiệm, nghiên cứu chuyên sâu như học sinh, sinh viên, người làm công tác nghiên cứu… ĐBSCL với thế mạnh về nông nghiệp, văn hóa sông nước, đặc biệt với những câu chuyện nổi bật như thích ứng biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh lương thực... là những chủ đề mà nhiều chuyên gia quốc tế quan tâm. Những hành trình trải nghiệm tìm hiểu văn hóa, thiên nhiên kết hợp nghiên cứu, giao lưu, học tập trở thành nền tảng tạo lực đẩy phát triển du lịch giáo dục, nghiên cứu ở ĐBSCL.
Cụ thể, trong tháng 2 vừa qua, đoàn nghiên cứu sinh của Trường Đại học Ubon Ratchathani (Thái Lan) đã có hành trình trải nghiệm tìm hiểu về nông nghiệp và văn hóa sông nước gắn với biến đổi khí hậu tại ĐBSCL với sự đồng hành Haiau Educursions (TP Cần Thơ). Theo đó, đoàn đã có những trải nghiệm thực tế tại cánh đồng lúa mùa Tư Việt, vườm khóm, cống Cái Lớn - Cái bé (Kiên Giang), chợ nổi Cái Răng (TP Cần Thơ)... để tìm hiểu nếp sống, văn hóa bản địa, cách người dân địa phương sống thích ứng trước biến đổi khí hậu. Bà Nguyễn Thị Ngọc Sương, Tổng giám đốc Công ty TNHH Nhà hàng Khách sạn và Du lịch Hải Âu Cần Thơ, SeaCorp Academies, cho biết: “Chương trình trải nghiệm của nghiên cứu sinh, học viên cao học Thái Lan tại ĐBSCL là một trong những chương trình chuyên sâu về du lịch giáo dục mà chúng tôi đẩy mạnh khai thác trong năm nay. Bên cạnh Thái Lan, chúng tôi hiện đang làm việc với các đối tác là viện, trường ở Nhật Bản, Mỹ, Canada, Singapore, Malaysia về các sản phẩm du lịch giáo dục”. Theo đó, nổi bật có chương trình của đối tác Nhật (7 ngày), hay Canada (12 ngày) đến tìm hiểu về nông nghiệp, văn hóa ở khu vực Nam Bộ và ĐBSCL.
Việc xây dựng các sản phẩm du lịch giáo dục cũng khá đa dạng: du lịch học tập, giáo dục di sản, du lịch giáo dục tình nguyện, du lịch nghiên cứu chuyên đề… Mỗi chương trình đều được xây dựng phù hợp với từng lứa tuổi và nhu cầu. Tuy nhiên, khó khăn của loại hình du lịch này là sự truyền tải tri thức cần chính xác và chuyên sâu, kết hợp các trải nghiệm phù hợp. Ông Lý Văn Bon, chủ bè cá Bảy Bon (TP Cần Thơ), thường tiếp các đoàn du lịch giáo dục tìm hiểu về nghề nuôi cá bè trên sông Hậu, cho biết: “Làm những chương trình này không có dễ. Bởi người ta hỏi, mình phải có kiến thức mới dám trả lời. Bản thân tôi khi trả lời những câu hỏi chuyên môn cũng dựa vào kiến thức học thủy sản hồi xưa thêm kinh nghiệm mấy chục năm với nghề. Cái nào tôi biết thì trả lời, còn không thì chia sẻ trao đổi để học hỏi lại. Nên làm du lịch giáo dục có cái hay là cùng bổ trợ cho nhau giữa người dân địa phương và du khách”.
Thực tế, qua mỗi chuyến đi, hành trình trải nghiệm, du khách có thể chủ động dung nạp các kiến thức về lịch sử, văn hóa, kỹ năng sống, tri thức dân gian… từ đó có thể tác động làm thay đổi tư duy, nhận thức về cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề thực tiễn, nhất là với những bạn trẻ là học sinh, sinh viên. Đây là những người có thể tạo sự thay đổi trong tương lai. Bà Nguyễn Thị Ngọc Sương nói: “Thế hệ trẻ đang có sự thay đổi và thích nghi cao. Với du lịch giáo dục, các bạn sẽ được học từ thực tế, được gặp gỡ trao đổi trực tiếp với người địa phương. Với những trải nghiệm như thế, chúng tôi hy vọng du khách có thể nuôi dưỡng cảm xúc về những gì đã trải qua, từ đó có những hành động thực tế để bảo vệ, lan tỏa những nét đẹp của các vùng đất”.
Ái Lam
