Ít ai biết được rằng quê hương của nền văn hóa Sa Huỳnh còn là một bãi biển đẹp và thanh khiết như mơ.
Cái tên Sa Huỳnh (xã Phổ Thạnh, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) xuất phát từ chữ Sa Hoàng, tức bãi cát vàng (vì trùng tên với chúa Nguyễn Hoàng nên phải đọc chệch thành Huỳnh). Đây là nơi năm 1902, nhà khảo cổ người Pháp Vinet đã phát hiện những di chỉ của nền văn hóa cổ Sa Huỳnh.
Những buổi sớm mai, trên quốc lộ 1A, chỉ cần đi ngang qua Sa Huỳnh, du khách cũng đã có thể chiêm ngưỡng được vẻ óng ánh vàng của cát biển. Bờ cát này trải dài đến 5-6km, cong cong hình lưỡi liềm. Biển không có đá ngầm, chỉ thoai thoải dốc. Tuy được phát hiện cách đây đã trăm năm nhưng đến nay, biển Sa Huỳnh vẫn giữ được nét hoang sơ đến kỳ lạ mà không bị tác động của con người. Những rặng dương hiền hòa, nước biển xanh ngăn ngắt, những rạn san hô với hình thù kỳ ảo… đã khiến Sa Huỳnh không giống bất cứ một bờ biển nào. Biển Sa Huỳnh còn là nơi đi qua của dãy Trường Sơn hùng vĩ. Thiên nhiên tạo cho nơi đây những ghềnh đá, những hốc đá độc đáo mà người dân vẫn hay gọi là ghềnh đá Châu Me, Hóc Mó. Buổi chiều tà, khi mặt trời vừa về núi, khi cơn gió cuối ngày đưa ngọn khói chiều đến, đứng trên những ghềnh đá này nhìn trẻ nhỏ nhẩn nhơ nhặt vỏ sò dưới bãi,… chắc chắn lòng du khách sẽ trào lên những cảm xúc khó tả.Nếu chưa vội thả mình vào dòng nước mát, khách có thể dạo bước trên ghềnh Châu Me. Những tảng đá khổng lồ được thiên nhiên xếp ngẫu hứng khiến người ta như lạc vào một vùng cổ tích. Hay như Hóc Mó với những hốc đá bí ẩn dễ làm người ta liên tưởng đến thời nguyên thủy của loài người. Cách đó không xa, Đảo Khỉ tuy không còn nhiều khỉ, nhưng vẫn còn lưu lại những dấu tích lạ lùng của loài thú đáng yêu này. Sa Huỳnh hoang sơ trong từng ngọn cây cọng cỏ. Sau những phút giây thỏa sức hòa mình vào biển xanh, du khách có thể nằm dài lắng nghe tiếng sóng biển, để ngẫm ngợi trước sự tận cùng của biển khơi, của dãy Trường Sơn trùng trùng trước mắt và thẩm thấu chuyện nhân sinh, vô thường.Hoạt động về đêm ở phố nhỏ Sa Huỳnh dịu dàng như vốn đã thế từ bao năm nay. Những bếp than hồng đỏ rực, đưa mùi vị của tôm nướng, mực nướng xộc vào mũi bất cứ ai ngang qua. Du khách có thể đặt mình xuống chiếc ghế con con bên bếp than ấy mà tận hưởng vị ngọt, vị thơm của hải sản tươi.
Biển Sa Huỳnh xưa vốn nổi tiếng với loài cua huỳnh đế, nhưng hiện tại loại cua này đã không còn, có thể do sự khai thác thiếu tính toán của ngư dân, hoặc do sự thay đổi của dòng hải lưu. Tuy thế, du khách chắc chắn không thất vọng với ẩm thực xứ này vì Sa Huỳnh còn là cửa biển sôi động với rất nhiều loại hải sản được đánh bắt mỗi ngày. Đặc sản Sa Huỳnh gồm có các loại cá ngựa khô, cá ngựa tươi, hải long, bào ngư, ốc kèn, mắm nhum, cua huỳnh đế…
Cũng tại Sa Huỳnh, du khách có thể chiêm ngưỡng phim trường lớn nhất Đông Nam Á của hãng Universal, Hollywood đang được xây dựng. Hay chứng kiến cảnh làm muối tại vựa muối lớn nhất của miền Trung.
Hiện tại, biển Sa Huỳnh đã có mặt trong nhiều tour du lịch của các công ty lữ hành. Nếu thích cảm giác “Ta ba-lô”, du khách có thể tự đi ôtô hoặc xe lửa đến Sa Huỳnh một cách dễ dàng vì nơi đây nằm sát quốc lộ 1A, và có ga Sa Huỳnh.
