Tối 31/12, thành phố Hội An (Quảng Nam) tổ chức lễ công bố gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO. Dự lễ có, đại diện lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Văn phòng UNESCO tại Việt Nam; đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cùng đông đảo người dân và du khách.
Hội An gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hội An Nguyễn Văn Sơn cho biết, ngoài một quần thể kiến trúc Khu phố cổ hết sức đa dạng, độc đáo, Hội An còn có cả một kho tàng các giá trị văn hóa phi vật thể vô cùng đồ sộ, bao gồm các làng nghề, các ngành nghề thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian truyền thống đặc sắc; cùng với đó là nếp sống, vốn sống hiền hòa, hiếu khách "nhân tình thuần hậu" của người dân Hội An.
Đây chính là nền tảng quan trọng để đưa Hội An trở thành Di sản văn hóa thế giới của UNESCO vào năm 1999.
Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hội An Nguyễn Văn Sơn, hơn hai mươi năm qua, Hội An luôn đặt văn hóa làm trung tâm của quá trình xây dựng và phát triển của mình; coi văn hóa là yếu tố then chốt hàng đầu để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao thu nhập cho người dân. Mặt khác, Hội An luôn chủ động thích ứng, điều chỉnh để phù hợp với xu thế phát triển của thời đại.
Cùng với thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, Hội An lựa chọn sự phát triển bền vững, coi trọng các giá trị sinh thái và nhân văn, luôn tạo cơ hội và ươm mầm cho các giá trị sáng tạo mới trên nền tảng bảo tồn, phát huy các giá trị của di sản văn hóa.
Nhiều giá trị văn hóa truyền thống đã được phục hồi, phát huy đưa vào khai thác phục vụ du lịch như: Tái hiện Đêm Phố cổ đầu thế kỷ 20, trình diễn nghệ thuật Bài chòi, hát Hò khoan,… đưa nghệ thuật dân gian vào các chương trình, hội thi, hội diễn, lễ hội, sự kiện.
Bên cạnh đó, thành phố không ngừng chăm lo bồi dưỡng đào tạo lực lượng diễn viên, nghệ sĩ kế cận, đưa nghệ thuật truyền thống vào giảng dạy trong trường học, tổ chức các lớp dạy hát dân ca, đào tạo nghệ nhân hát tuồng hằng đêm tại Khu phố cổ.
Ngoài ra, thành phố cũng thu hút và tạo điều kiện để nhiều doanh nghiệp có tâm huyết tham gia đầu tư sáng tạo các giá trị mới hình thành các show diễn độc đáo như: Ấn tượng Hội An, À Ố Show… qua đó, đã góp phần tạo thêm nhiều sản phẩm đặc sắc để phục vụ du khách và nâng cao tầm vóc của văn hóa Hội An.
Thành phố luôn chú trọng bảo tồn các làng nghề truyền thống như: Làng gốm Thanh Hà, Mộc Kim Bồng, rau Trà Quế, tre dừa nước Cẩm Thanh... và nhiều ngành nghề thủ công.
Một số nghề được hình thành từ khai thác giá trị văn hóa và thích ứng nhanh với thời đại như: Nghề làm lồng đèn (ra đời từ Đêm Phố cổ), nghề may đo nhanh, chế tác sản phẩm nghệ thuật từ gốc tre… đã tạo ra giá trị độc đáo và riêng có của nghề thủ công ở Hội An, góp phần giải quyết việc làm và tạo ra thu nhập cao cho người lao động.
Đặc biệt, trong những năm qua, nhiều không gian sáng tạo mới đã được hình thành, từ bàn tay tài hoa và óc sáng tạo của người Hội An như: Công viên đất nung Thanh Hà, Làng Củi lũ Cẩm An, Trại chế tác Tre Cẩm Thanh,… đã để lại ấn tượng cho nhiều nhà nghiên cứu và du khách đến tham quan.
“Hội An đã từng bước trở thành một địa chỉ văn hóa quen thuộc, một điểm đến ưa thích của du khách trong nước và thế giới. Nhiều năm liền, Hội An được các trang mạng uy tín bình chọn là điểm đến văn hóa hàng đầu, là một trong những thành phố du lịch hàng đầu của châu Á và thế giới”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hội An Nguyễn Văn Sơn chia sẻ.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hội An Nguyễn Văn Sơn cho biết, từ nền tảng quan trọng đó, trong năm 2022 và 2023, Hội An được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lựa chọn cùng với thành phố Đà Lạt để giới thiệu gia nhập vào mạng lưới các Thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO, một mạng lưới bao gồm những thành phố tiên tiến, đi đầu trên lĩnh vực sáng tạo và phát triển bền vững.
Trên cơ sở xác định lợi thế của mình, Hội An đã mạnh dạn lựa chọn lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian để đăng ký gia nhập với mục tiêu vừa bảo tồn, phát huy thế mạnh vốn có của mình, vừa tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động giao lưu, học hỏi kinh nghiệm trên lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian của các thành phố bạn trên thế giới, để từ đó có thể tạo thêm nhiều giá trị mới nhằm cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Sau một thời gian nỗ lực trong việc xây dựng hồ sơ, cùng với sự giúp đỡ, hướng dẫn, hỗ trợ hết sức nhiệt thành của các ban, bộ, ngành Trung ương, nhất là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và sự chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam, đến tháng 7/2023, hồ sơ đăng ký gia nhập của thành phố Hội An đã thực hiện thành công và vào ngày 31/10/2023, Hội An đã chính thức được ghi danh vào Mạng lưới các Thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO.
Việc trở thành thành viên chính thức của Mạng lưới các Thành phố sáng tạo toàn cầu của UNESCO là sự kiện có ý nghĩa vô cùng quan trọng; góp phần thực hiện mục tiêu nâng cao vị thế, thương hiệu Hội An, lan tỏa các giá trị văn hóa đặc sắc của Hội An với bạn bè trong nước và quốc tế.
“Đây vừa là niềm vinh dự, tự hào, đồng thời cũng là trọng trách to lớn của chính quyền và nhân dân thành phố trong việc nỗ lực thực hiện các chương trình hành động và sáng kiến đã cam kết để mang lại các giá trị, lợi ích cao hơn cho cộng đồng, dân cư Hội An và qua đó góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, con người Hội An-Quảng Nam đến với bạn bè khắp năm châu”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hội An Nguyễn Văn Sơn bày tỏ.
Phát biểu tại buổi lễ, bà Phạm Thị Thanh Hường, quyền Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam cho rằng, Hội An đã trở thành một thành viên chính thức của Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO trên toàn cầu. Danh hiệu này mang tới những cơ hội lớn và cả những cam kết trách nhiệm quan trọng của thành phố.
Do vậy, thành phố cần tiếp tục các nỗ lực và hành động để thúc đẩy và phát huy nguồn lực thủ công và nghệ thuật dân gian của mình trở thành khung hành động có tính chiến lược và công cụ để Hội An đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội bền vững, tô đậm thương hiệu và danh tiếng quốc tế của Hội An.
Còn Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) Nguyễn Phương Hòa nhấn mạnh, là một thành viên của Mạng lưới các thành phố sáng tạo UNESCO, Hội An đang đứng trước rất nhiều cơ hội; trong đó, không thể bỏ qua những cơ hội giao lưu, trao đổi, hội nhập với 350 thành phố khác đến từ hơn 100 quốc gia trên thế giới, không chỉ trong lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian mà còn trong cả 6 lĩnh vực sáng tạo còn lại của Mạng lưới; góp phần nhanh chóng hiện thực hóa mục tiêu đưa Hội An trở thành một thành phố sinh thái-văn hóa-du lịch bền vững, truyền cảm hứng cho các thành phố trong nước và quốc tế.
“Cục Hợp tác quốc tế cam kết sẽ luôn đồng hành, ủng hộ và sát cánh cùng chính quyền và nhân dân thành phố Hội An để triển khai các sáng kiến và cam kết quốc tế, để Hội An của chúng ta không chỉ là “nơi hội tụ của sự an lành”, hạnh phúc; mảnh đất “nhân tình thuần hậu” mà còn lan tỏa và kết nối nguồn tài nguyên vô tận không ngừng tái tạo và chuyển động. Đó là “sức sáng tạo” của con người, những trí tuệ và tài năng trên thế giới để tạo nên những giá trị mới, những tuyệt tác của ngày nay sẽ trở thành di sản cho đời sau”, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế Nguyễn Phương Hòa chia sẻ.
Tấn Nguyên
