Trong tiết trời ấm áp, những khu vườn bưởi nổi tiếng ở làng Phú Diễn (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) trở nên quyến rũ với màu tinh khôi của hoa bưởi. Hương bưởi trong tháng ba dìu dịu, đôi khi ngào ngạt, lan tỏa khắp không gian một vùng quê.
Bưởi là loài cây thân thuộc với khá nhiều vùng quê ở đồng bằng Bắc Bộ. Cứ đến cuối tháng Giêng, đầu tháng hai âm lịch là các khu vườn khắp làng, khắp xóm lại ngập tràn ngập hương bưởi, đủ để làm níu chân những ai xa quê hương lâu lâu mới trở về.
Một trong những vùng trồng bưởi nổi tiếng Hà Thành là đất Diễn (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội). Màu trắng của cánh hoa, màu vàng vàng ươm của nhụy hòa quyện cùng màu xanh mướt của lá dưới tiếng chim hót líu lo trong vườn tạo nên bức tranh thật mộc mạc mà sinh động.
Đây là loài cây ăn quả lâu năm, gắn bó máu thịt với mảnh đất và con người nơi đây. Cây bưởi Diễn ra quả mỗi năm 1 lần, thường ra hoa vào tháng Hai, quả chín đúng vào dịp Tết. Hoa mọc kết thành từng chùm nhỏ xinh xắn, chi chít khắp thân cành, tỏa hương thơm thoang thoảng, tinh khiết. Hoa bưởi khi sắp nở chỉ to bằng đầu ngón tay út, mọc thành chùm, xen lẫn màu xanh mướt của lá.
Những bông hoa nhỏ xinh nở e ấp, trắng tinh khôi mà ngát hương, tạo nên một không gian bình yên, lãng mạn nơi làng quê. Hoa bưởi không chỉ là một loại hoa đơn thuần mà đã trở thành vị thuốc dân gian có tác dụng giải cảm, giải rượu, chữa một số bệnh như đau dạ dày, đau đầu do mệt mỏi, giúp thư thái tinh thần... Bước chân vào khu vườn bưởi xanh ngát, chúng ta không khỏi xuýt xoa, trầm trồ bởi sắc trắng tinh khôi của hoa bưởi và không gian ngập tràn hương thơm đượm tình quê hương.
Mỗi độ xuân về, trong các vườn bưởi lâu năm, hoa nở trắng lối đi. Những thân cây cao, cành lá phất phơ nhưng chi chít chùm hoa bưởi đầu mùa. Bởi hoa bưởi vốn rất đỗi quen thuộc trong ký ức tuổi thơ của mỗi người dân Việt Nam. Đó là thứ hoa âm thầm đến lạ, chưa thấy hình nhưng đã cảm nhận được hương, chưa kịp thấy bóng hoa, nhưng đã ngất ngây vì mùi thơm thanh khiết đặc trưng. Không yêu kiều như hoa mai, hoa đào và không hút hồn bằng màu sắc sặc sỡ mà hoa bưởi lại ẩn chứa sự mộc mạc, dịu dàng và kín đáo. Những nụ hoa bưởi Diễn thường to và ngào ngạt hương thơm, thu hút rất nhiều ong bướm, chim muông từ khắp nơi về lấy mật. Đứng trong vườn cây, có thể nghe tiếng bay vù của đàn ong mật và tiếng chim hót trên ngọn bưởi cao.
Hoa bưởi nhẹ nhàng tinh khiết như cô gái thôn quê Phú Diễn, bình dị tỏa hương thơm ngát. Hoa bưởi có thể dùng để làm đẹp, để gội đầu, giúp mái tóc mềm mại, ngát thơm. Những cánh hoa bưởi trắng ngần, xinh xắn với mùi hương dịu dàng lan tỏa cả khu vườn, đã đi vào thi ca từ rất lâu và đi vào cả những giấc mơ êm đềm của tuổi thơ biết bao thế hệ người dân làng Diễn. Nói về bưởi Diễn, có câu ca dao cửa miệng mà người dân Hà Nội thường nhắc:
“Ăn một lại muốn ăn haiĂn đến hai quả ngày mai lại thèmCam Canh bưởi Diễn đi kèmNgon lành, thơm mát vẹn tròn tình quê”
Hoa bưởi cũng trở thành kỷ niệm và nỗi nhớ khôn nguôi với những ai từng gắn bó với loài hoa trong trắng tinh khôi nơi quê nhà.
Khi nở cánh hoa trắng muốt xòe ra khoe nhụy vàng tươi thắm.
Giữa cuộc sống ồn ào, náo nhiệt, ngắm những bông bưởi trắng ngần và cảm nhận mùi hương của nó cũng đủ làm cho lòng người dịu lại, thấy xao xuyến, bồi hồi, như tìm thấy được sự thanh thản, bình yên trong tâm hồn.
Minh Thành
